[AP: collega Astrid Verheij-Sentjes van de locatie Windroos lift tijdens de studiereis naar Finland mee op dit blog en schrijft haar bijdragen vanuit haar perspectief en betrokkenheid bij het opleiden van docenten.]
Het Finse onderwijs; gepersonaliseerd leren als motivator voor een gelukkig schoolleven of voor een succesvolle schoolcarriëre?
Er wordt veel geschreven over de succesfactoren van het
Finse onderwijs. Belangrijkste factor en graadmeter in deze is de
driejaarlijkse PISA ranking waarbij 3 aspecten
(wiskunde, lezen en natuurwetenschappen) uit het hele onderwijsaanbod
genadeloos fel belicht worden. De Finnen staan tegenwoordig jammer genoeg iets
wankeler op hun voetstuk. Veranderingen in de maatschappij zijn hier mede de
oorzaak van. De invloed van de economische ontwikkelingen in de maatschappij op
het onderwijs is logischerwijs
moeilijker te beïnvloeden dan
de manier waarop het onderwijs aan meisjes wordt vormgegeven of de hoeveelheid
tijd die kinderen besteden aan het surfen op internet. De meningen over de PISA
testen zijn verdeeld. De verschillen in onderwijscultuur, het moment van afname
en de leeftijd van de leerlingen zijn van grote invloed op de uitkomsten van de
testen.
Vanuit vele geïnteresseerde
onderwijslanden worden er volop bezoeken gebracht om aan den lijve te
ondervinden wat het Finse onderwijs nu tot zo’n wereldwijd succes maakt.
Collegiale consultatie op internationaal niveau. Hoe mooi kun je het hebben!
Iedere bezoeker heeft zijn eigen redenen en motivaties om te onderzoeken wat die succesfactoren nu
precies zijn, maar ook wat de bedreigingen zijn. De gemeenschappelijke queeste is volgens mij de
zoektocht naar wat je aan bagage mee naar huis kunt nemen om het vervolgens in
te zetten voor het “eigen gebruik’; namelijk de transfer naar het eigen
onderwijswereldje. Want docenten zijn idealisten, gelovend in stimulerend en
motiverend onderwijs, op alle niveaus, waarbij recht gedaan wordt aan zowel
leerling als docent. De effecten van het
leren met plezier staan nergens ter discussie, maar toch blijkt in de praktijk
dat het welbevinden van de leerling niet altijd gelijke pas houdt met het zo
doordachte en uitmuntende onderwijs. Dat is zeer opmerkelijk, want dat is toch
waar we het allemaal voor doen!
Een enthousiaste en nieuwsgierige groep docenten van
scholengroep De Hoven kijkt reikhalzend uit naar de praktijk van het Finse
onderwijs! Ons streven is dan ook een modus te vinden voor de implementatie van
het gepersonaliseerde leren binnen de
opleidingsschool van De Hoven.
Naast de gewone bagage heeft een ieder zich voorbereid om,
zo goed bepakt en bezakt als mogelijk, bij de Finse buren kennis op te gaan
doen en te leren van elkaar! Met elkaar! Het gepersonaliseerde leren in de
praktijk!
Hoe zit dat
onderwijssysteem nu in elkaar en waarin kenmerkt het zich? En kan dit binnen
ons onderwijssysteem ook werken of moet daarvoor het onderwijssysteem de grootste verandering ondergaan?
Hoe zit het
nu met dat curriculum en het al dan niet (formatief) toetsen? Is het vrijheid
blijheid (zeer plezierig en motiverend voor de docent, discutabel op het gebied
van blijheid volgens de leerlingen……) en hoe zit dat dan als de leerplichtleeftijd
voorbij is (16 jaar) en de leerlingen naar het voortgezet onderwijs willen?
Zijn de strenge, stress oproepende toelatingseisen een manier om het
spreekwoordelijke ‘kaf van het koren’
te scheiden (alleen de besten worden toegelaten)?
Wat zijn nu precies die vaardigheden en
verantwoordelijkheden die de, in hoog aanzien staande, autonome Finse docent
heeft binnen de pijlers waarop het Finse
onderwijs is gebaseerd, waarbij vertrouwen, creativiteit en professionaliteit
centraal staan? Binnen welk soort organisatiestructuur komt gepersonaliseerd leren het beste uit de verf?
Verhoogt de verticale teamstructuur (meerdere leerjaren, zelfde docent en
vaksectie) het eigenaarschap van de docenten en leerlingen?
Ieder van ons gaat, met zijn eigen focus, op pad om te
onderzoeken (een kwaliteit van de Finse, academische, docent naar het schijnt!)
wat het gepersonaliseerde leren nu inhoudt op al die verschillende gebieden.
Wat nemen we mee naar huis? Ik ben benieuwd. Ik maak me deze
keer geen zorgen over het overgewicht (qua koffer……..) maar ga er zeker vanuit
dat we met meer bagage terugkomen. Bagage die we hopelijk kunnen inzetten voor
ons eigen onderwijswereldje. Een wereld waarin we blijven streven naar het
ideale onderwijs, waarbij geluk en succes hand in hand gaan voor onze
leerlingen en ook dat voor ons zelf!
Astrid Verheij-Sentjens
Geen opmerkingen:
Een reactie posten