woensdag 4 april 2018

Het Finse onderwijs


[AP: collega Astrid Verheij-Sentjes van de locatie Windroos lift tijdens de studiereis naar Finland mee op dit  blog en schrijft haar bijdragen vanuit haar perspectief en betrokkenheid bij het opleiden van docenten.]







Het Finse onderwijs; gepersonaliseerd leren  als motivator voor een gelukkig schoolleven of voor een succesvolle schoolcarriëre? 
Er wordt veel geschreven over de succesfactoren van het Finse onderwijs. Belangrijkste factor en graadmeter in deze is de driejaarlijkse PISA ranking waarbij 3 aspecten  (wiskunde, lezen en natuurwetenschappen) uit het hele onderwijsaanbod genadeloos fel belicht worden. De Finnen staan tegenwoordig jammer genoeg iets wankeler op hun voetstuk. Veranderingen in de maatschappij zijn hier mede de oorzaak van. De invloed van de economische ontwikkelingen in de maatschappij op het onderwijs  is logischerwijs moeilijker te beïnvloeden dan de manier waarop het onderwijs aan meisjes wordt vormgegeven of de hoeveelheid tijd die kinderen besteden aan het surfen op internet. De meningen over de PISA testen zijn verdeeld. De verschillen in onderwijscultuur, het moment van afname en de leeftijd van de leerlingen zijn van grote invloed op de uitkomsten van de testen.

Vanuit vele geïnteresseerde onderwijslanden worden er volop bezoeken gebracht om aan den lijve te ondervinden wat het Finse onderwijs nu tot zo’n wereldwijd succes maakt. Collegiale consultatie op internationaal niveau. Hoe mooi kun je het hebben! Iedere bezoeker heeft zijn eigen redenen en motivaties  om te onderzoeken wat die succesfactoren nu precies zijn, maar ook wat de bedreigingen zijn. De  gemeenschappelijke queeste is volgens mij de zoektocht naar wat je aan bagage mee naar huis kunt nemen om het vervolgens in te zetten voor het “eigen gebruik’; namelijk de transfer naar het eigen onderwijswereldje. Want docenten zijn idealisten, gelovend in stimulerend en motiverend onderwijs, op alle niveaus, waarbij recht gedaan wordt aan zowel leerling als docent.  De effecten van het leren met plezier staan nergens ter discussie, maar toch blijkt in de praktijk dat het welbevinden van de leerling niet altijd gelijke pas houdt met het zo doordachte en uitmuntende onderwijs. Dat is zeer opmerkelijk, want dat is toch waar we het allemaal voor doen!

Een enthousiaste en nieuwsgierige groep docenten van scholengroep De Hoven kijkt reikhalzend uit naar de praktijk van het Finse onderwijs! Ons streven is dan ook een modus te vinden voor de implementatie van het  gepersonaliseerde leren binnen de opleidingsschool van De Hoven. 
Naast de gewone bagage heeft een ieder zich voorbereid om, zo goed bepakt en bezakt als mogelijk, bij de Finse buren kennis op te gaan doen en te leren van elkaar! Met elkaar! Het gepersonaliseerde leren in de praktijk!

Hoe zit dat onderwijssysteem nu in elkaar en waarin kenmerkt het zich? En kan dit binnen ons onderwijssysteem ook werken of moet daarvoor het  onderwijssysteem de grootste verandering ondergaan?

Hoe zit het nu met dat curriculum en het al dan niet (formatief) toetsen? Is het vrijheid blijheid (zeer plezierig en motiverend voor de docent, discutabel op het gebied van blijheid volgens de leerlingen……) en hoe zit dat dan als de leerplichtleeftijd voorbij is (16 jaar) en de leerlingen naar het voortgezet onderwijs willen? Zijn de strenge, stress oproepende toelatingseisen een manier om het spreekwoordelijke ‘kaf van het koren’ te scheiden (alleen de besten worden toegelaten)?

Wat zijn nu precies die vaardigheden en verantwoordelijkheden die de, in hoog aanzien staande, autonome Finse docent heeft binnen de  pijlers waarop het Finse onderwijs is gebaseerd, waarbij vertrouwen, creativiteit en professionaliteit centraal staan? Binnen welk soort organisatiestructuur komt  gepersonaliseerd leren het beste uit de verf? Verhoogt de verticale teamstructuur (meerdere leerjaren, zelfde docent en vaksectie) het eigenaarschap van de docenten en leerlingen?
Ieder van ons gaat, met zijn eigen focus, op pad om te onderzoeken (een kwaliteit van de Finse, academische, docent naar het schijnt!) wat het gepersonaliseerde leren nu inhoudt op al die verschillende gebieden.

Wat nemen we mee naar huis? Ik ben benieuwd. Ik maak me deze keer geen zorgen over het overgewicht (qua koffer……..) maar ga er zeker vanuit dat we met meer bagage terugkomen. Bagage die we hopelijk kunnen inzetten voor ons eigen onderwijswereldje. Een wereld waarin we blijven streven naar het ideale onderwijs, waarbij geluk en succes hand in hand gaan voor onze leerlingen en ook dat voor ons zelf!

Astrid Verheij-Sentjens


Geen opmerkingen:

Een reactie posten