Even afstoffen

De afgelopen jaren is er wat stof op deze blog komen te liggen. Niet dat er geen ontwikkelingen waren op het gebied van ICT in het onderwijs, maar de focus van mijn werkzaamheden lag even ergens anders. Een studiereis naar Finland is een mooi punt om de draad weer op te pakken.

Maar wat is er in vogelvlucht sinds 2015 gebeurd? In 2015 ben ik tijdens mijn bezoek aan Microsoft vooral enthousiast geworden over de inzet van Office 365 en dan met name OneNote. Daar waar OneNote op de Amerikaanse scholen wordt ingezet in de lessen (OneNote Class), gebruiken onze locaties OneNote vooralsnog vooral als digitaal kladblok bij de voorbereiding van projecten en bij vergaderingen. Leerlingen maken zelf wel gebruik van OneDrive en de mogelijkheden om in groepjes samen aan documenten te werken. Na de zomer van 2018 gaan we van 3 verschillende Office 365 omgevingen over naar één nieuwe gezamenlijke Office 365 omgeving voor alle leerlingen en medewerkers.

Een tool die sinds 2016 belangrijk aan het worden is, is LessonUp. Een groep van ruim 50 docenten heeft hier inmiddels ongeveer 2.000 lessen mee gemaakt. Docenten waarderen de laagdrempeligheid van LessonUp en de snelheid waarmee zij zichzelf de tool eigen maken. Op een aantal locaties waaronder de Calvijn is voor een aantal vakken LessonUp inmiddels een onmisbare tool die wordt ingezet om lessen te organiseren, aantekeningen met leerlingen te delen en formatief te toetsen.

De locatie Calvijn is doorgegaan met het laptop per leerling project. Van de vakken gebruikt 75% hier inmiddels digitale leermiddelen, meestal in combinatie met folio. Slechts een paar vakken zijn helemaal overgegaan op digitale leermiddelen, bijvoorbeeld Wiskunde en Geschiedenis. Lyceum Oudehoven heeft gekozen voor een start met laptops per leerling in de bovenbouw havo/vwo. Komend cursusjaar wordt dit uitgebreid naar het 3^e leerjaar. Docenten op deze locatie zetten nog vooral methode gebonden software in. De andere locaties bevinden zich in een soort tussenfase waarbij ze eerst op verschillende manieren het aantal laptops in de school uitbreiden. Denk daarbij aan extra laptopkarren die gedeeld worden binnen een domein maar ook aan vaste kasten met laptops voor een specifiek vak. Op de locatie Joost zijn zo een aantal lokalen gereserveerd voor het geven van o.a. Engels en Biologie aan klas 1 en op het Heerenlanden worden komend jaar twee lokalen ingericht met laptops voor Wiskunde in klas 1. Daar gaat men werken met de digitale versie van Getal en Ruimte.

Binnen de professionele leergemeenschap (PLG) ‘Inzet digitale leermiddelen’ is dit jaar veel aandacht voor de bekostiging van digitale leermiddelen en de vraag of we binnen de stichting naar één gezamenlijk leerplatform moeten gaan. Via SOMtoday wordt nu Learnbeat aangeboden en op diverse locaties wordt hier nu mee geëxperimenteerd. Zo wordt het curriculum voor het vak dienstverlening en producten op de Joost helemaal in Learnbeat ontwikkeld. De leden van de PLG vinden het nu nog te vroeg om al voor de hele stichting een keuze te maken.

In de PLG laten de locaties ook zien wat bij hen actuele ontwikkelingen zijn. Collega’s van de Windroos hebben Plickers laten zien. Het is een mooi alternatief voor docenten die niet willen dat leerlingen hun eigen smartphone in de les gebruiken. De leerlingen krijgen een kaartje met een QR-code dat zij op vier verschillende manieren kunnen tonen (antwoord A, B, C of D). De docent stelt een vraag of laat een vraag zien, de leerlingen steken het kaartje zo omhoog dat hun antwoord bovenaan staat en de docent scant met zijn eigen smartphone de omhoog gestoken kaartjes met QR-codes. Op het scherm voorin de klas verschijnen vervolgens de antwoorden van de leerlingen. De kaartjes kunnen constant hergebruikt worden.

Vandaag arriveer ik met een groep collega’s in Helsinki waar we gaan kijken naar ontwikkelingen op het gebied van gepersonaliseerd leren en (o.a.) de inzet van ICT daarbij in het Finse onderwijs. Zetten ze ICT alleen in voor de organisatie van gepersonaliseerd leren of ook in de vorm van, bijvoorbeeld, adaptieve digitale leermiddelen? En hoe kijken zij aan tegen zaken als een laptop per leerling en de bekostiging van digitale leermiddelen? We bezoeken ook een lerarenopleiding en dat is een uitgelezen kans om te vragen hoe zij docenten voorbereiden op de inzet van ICT. Daar ligt bij ons ook nog een uitdaging. De komende dagen doe ik via dit blog verslag van onze ervaringen.