Moi (2)

“Moi!”,

over reizen en ontdekken, over begroetingen, ontmoetingen en culturele verschillen.

Volgens Astrid Verheij Sentjens

Daar gingen we dan op dinsdagmorgen vroeg, bepakt en bezakt op weg naar Finland. Reeds voor het prille ochtendgloren bleken de eerste man-vrouw verschillen zich reeds te openbaren. De dames van de groep worstelden (de een wat gracieuzer dan de ander..) zich met de koffers uit de auto (bestuurd door een manspersoon die zich reeds in de auto verbaasde om de ge(zus)terlijk gedeelde  vrouwelijke uitingen rondom het stressvol organiseren en andere reis-gerelateerde zaken die invloed hadden op (het gebrek aan) nachtrust. De heren stonden, helemaal fris en fruitig, en vooral uitgerust, te wachten op de schipholtaxi. De ‘dames reiziger’ hadden nauwelijks een oog dicht gedaan uit angst voor het eventuele disfunctioneren van de wekker en tientallen andere redenen die ervoor zouden kunnen zorgen dat de reis reeds voor het bereiken van Schiphol voortijdig zou stranden. De heren hadden gewoon hun koffer gepakt, hun wekker gezet en hadden hoogstens ietwat teleurgesteld geconstateerd dat het “al “ half vijf was toen de wekker afging. “Moi”, zoals twaalf uur later zou blijken is het Finse “Slang” voor  Hé!, Hallo! Hoe gaat het? en op zijn ‘Hollands’ dus voor goedemorgen! En zo begon de reis, die gelukkig verder gewoon helemaal op rolletjes nou ja, (op wolkjes) verliep, met hier en daar een kleine turbulente oprisping.

Maar ja, je bent toch in het buitenland.

Nadat we aangekomen waren in ons hotel werden we als snel met onze collega-reizigers (waarmee we slechts oppervlakkig kennismaakten), binnen de setting van een professioneel opgezette, interactieve,  onderwijslezing en presentatie, met de neuzen één kant opgestuurd over het Finse onderwijssysteem en andere relevante zaken. Naast de inhoudelijke, organisatorische-, politieke-, didactische -en pedagogische aspecten waren er uiteraard ook een paar luchtige items die onze aandacht verdienden! De Finse taal leent zich namelijk bij uitstek voor het volstrekt niet kunnen interpreteren van welke fonetische uitspraak dan ook! De gemiddelde uitdrukking of keelklank eindigt op”-Åĥ”, en er zijn zoveel meer medeklinkers te vinden in het gemiddelde, willekeurige, woord dat er voor ons dus geen touw aan vast te knopen is! Gelukkig werden er ons dan ook door onze onderwijsexpert drie Finse woorden beloofd die essentieel zouden zijn voor de eerste survival in het Finse buitenland.

Zoals reeds in de inleiding benoemd was daar de algemene begroeting: ”Moi”, blijkbaar toepasbaar in elke situatie. Dus als goed opgevoede Nederlander (die iedereen gewoon begroet) begroet je mensen ’s morgens op weg naar het ontbijt. Neem daarbij in ogenschouw dat je niet zeker weet of de bezoeker in jouw lift ook daadwerkelijk lid is van jouw groepje!( bedenk even dat het hotel 4 liften heeft en het hotel uit 16 verdiepingen bestaat).  Kortom, je weet niet zeker of je direct alle 36 collega’s herkend (laat staan kent) en dat het dus qua begroeting soms ietwat verwarrend kan zijn. Je neemt dus het zekere voor het onzekere en roept te pas, en te onpas:  “Moi!” Een natuurlijke selectie volgt dan vanzelf (In paniek kijkende “vreemden” die snel via de glazen liftwand naar buiten kijken (elk contact mijdend )), nadat ze je volledig genegeerd hebben. Dus neem je al snel het zekere voor het onzekere…scannen…….inschatten…..een  bescheiden “moi”’: of een :, of “goede” Moi”…op z’n Hollands. Of….. je kijkt zelf ook even uit het raam………ook ‘mooi’,………………..een stukje bezinning!!!

Daarnaast  was er het magische woord ‘Kippy’ wat “proost” betekent, wat op z’n minst  opmerkelijk is, aangezien het prijsniveau voor één drankje waarvoor en waarop je proost dusdanig hoog ligt dat ’t, in mijn optiek niet tot de primaire woorden zou bestaan! Laat staan dat je er op zou proosten!

Enfin, nadat we de volgende dag de heerlijke frisse , met sneeuw doordrenkte buitenlucht, achter ons gelaten hebben zijn we met elkaar, vol enthousiasme op weg gegaan naar de lerarenopleiding. Vol van al onze verwachtingen, leerdoelen en leervragen hebben we daar een hele ochtend mogen meedraaien en meekijken. ’s Middags hebben we op universitair niveau mogen profiteren van de bijzonderheden van het Finse onderwijs. De eerste dag, waarbij niet alleen wij, maar ook onze individuele leerdoelen centraal stonden. Met onze Hollandse petje op, maar toch met een open ‘Mind”.

Tot nu toe is de week dus goed van start gegaan.

Maar een goede verstaander heeft vaak aan een woord al genoeg! Want zoals in inleiding reeds benoemd was er sprake van een drie-eenheid! Niet alleen “Moi”, maar ook de culturele verschillen waren blijkbaar van belang! Zoals theoretisch gezien de leerling, ouder en de leraar centraal staan, werden ons drie woorden geleerd….

Zoals reeds in het begin aangestipt zou er sprake zijn van drie, onmisbare, woorden…en   jullie hebben zeker het derde woord gemist, namelijk ”Kaphe” … Nou wij begrijpen inmiddels dat dat woord (uiteraard fonetisch opgeschreven.) niet voor niks gemist is tijdens de instructie. Het is het Finse woord voor koffie! Na wat afkickverschijnselen (op groeps- en op individueel niveau) (te denken valt aan gaperige, glazige, afwezige en ietwat slaperig aandoende personen) is gebleken dat bij de begroeting:  “Moi” het niet gebruikelijk is om koffie en thee te serveren …op welk moment van de dag dan ook! Toch nog een cultureel verschil gevonden, want bij ons wordt de begroeting : “Moi!” over het algemeen gevolgd met de vraag : “Wil je een kopje koffie of thee?” Ben benieuwd hoelang het duurt voordat wij dit plekje op de ranglijst terugveroveren!